Er zijn van die woorden die je meteen terugbrengen naar een andere tijd. Krullenjongen is zo’n woord. Je zou kunnen denken dat je ze tegenwoordig veel ziet: krullenjongens. Jongens die een hoofd vol prachtige krullen hebben (of ze nu van nature zo zijn of dankzij een bezoekje aan de kapper). Toch bedoel ik met krullenjongen iets anders. Het woord komt niet uit de wereld van permanentjes of wax en föhns, maar uit een alledaags stukje verleden.
Een krullenjongen is een type waar je misschien wel vaker mee te maken hebt gehad dan je zou denken. Iemand die vol goede moed begint, maar nog een hoop te leren heeft. Mijn vader gebruikte het woord vroeger regelmatig en naarmate hij ouder werd, hoorde ik het steeds vaker. Inmiddels betrap ik mezelf erop dat ik óók steeds meer krullenjongens tegenkom. Waar het woord vandaan komt?
Daarvoor moeten we even terug naar een oude werkplaats, waar leren nog op een heel andere manier ging… Krullenjongen was oorspronkelijk de bijnaam voor een leerling-timmerman. Zo’n jonge knul die nog niet aan het grote werk mocht beginnen en zijn dag vooral doorbracht met de bezem om de houtkrullen op te vegen die door de vakman werden achtergelaten. Het was de eerste stap, ergens onderaan de ladder en het leverde je de titel krullenjongen op.
Maar met de tijd verschoof de betekenis een beetje. Een krullenjongen werd iemand die wel wil, maar nog niet alles in huis heeft om zijn werk echt goed te doen. Iemand die misschien al iets moet uitvoeren of probeert op te pakken, maar nog wat ervaring mist. En laten we eerlijk zijn: iedereen is ooit onderaan begonnen. Maar dat neemt niet weg dat het soms best even lastig kan zijn als je in het dagelijks leven te maken hebt met iemand die nog aan het begin van het leerproces staat.
Het mooie aan zo’n ouderwets woord is dat het een hele tijdgeest oproept en tegelijk nog steeds herkenbaar is. Van de werkplaats tot de koffieautomaat op kantoor: krullenjongens vind je overal. Een knipoog naar het begin van een carrière, met al het proberen, leren en soms ook een beetje stuntelen dat erbij hoort.
